De begroting voor 2019 belooft veel goeds. Zo begint de schriftelijke reactie van Gemeentebelangen Noordenveld op de begroting van de gemeente Noordenveld voor 2019 die onlangs door het college is gepresenteerd. De volledige reactie is hieronder te lezen of hier als pdf-bestand te downloaden. Volgende week volgt een schriftelijke reactie van het college waarna de begroting in de raadsvergadering van 5 november wordt behandeld.
Algemene beschouwingen Begroting 2019
Reactie Gemeentebelangen 1e termijn (schriftelijk)
14/10/2018
Vooraf
Voorzitter, Gemeentebelangen heeft veel waardering voor de vertaalslag die het college (en ambtelijke organisatie) heeft gemaakt van de gesloten akkoorden naar een uitvoeringsprogramma (Meerjarig UitvoeringsPlan MUP). De politieke ambities zijn op een goede manier omgezet in concrete projecten. De technische vragen die wij hebben gesteld zijn eveneens tijdig en correct beantwoord, zowel schriftelijk als mondeling tijdens de speeddate. Dank hiervoor.
Inleiding
De begroting voor 2019 belooft veel goeds: stevige ambitie en geen verhoging van de lasten voor inwoners, ondernemers en verenigingen. Uitgangspunten die voor gemeentebelangen erg belangrijk zijn. Dit wordt mogelijk gemaakt door de gezonde financiële situatie van de gemeente Noordenveld, dat wij mede als een bevestiging zien van het gevoerde beleid in de afgelopen jaren. Wij vragen ons in dit verband nog wel af of de septembercirculaire, de financiële weerberichten uit Den Haag, wezenlijke gevolgen heeft voor de gepresenteerde financiële situatie. Indien mogelijk willen we hierover nog voor de behandeling in 2e termijn geïnformeerd worden.
De uitwerking van het coalitieakkoord “Verbinden, Samenwerken, Doen”, als aanvulling op het raadsakkoord ‘Noordenveld weet raad’, leidt tot een aanpak in maar liefst 36 uitvoeringsprogramma’s! Een hele, maar ook zeer uitdagende, opgave voor het college, onze inwoners, de ambtelijke organisatie, en de gemeenteraad.
Het college heeft alle programma’s in de begroting opgenomen en (bijna allemaal) voorzien van bedragen. Dit terwijl er (logischerwijs) nog veel vaag -en onduidelijkheden in de programma’s zitten. Het zal nog moeten blijken, middels vaststelling in de raad, wat de precieze invulling wordt van deze programma’s. Pas dan kunnen de kosten concreet vastgesteld worden.
Visie Gemeentebelangen gehanteerde methodiek
Deze aanpak kent naar de mening van Gemeentebelangen duidelijk twee kanten. Enerzijds wordt aangegeven wat de ambities zijn van dit college en raad voor deze raadsperiode. Anderzijds zijn de kosten welke gemoeid gaan met de uitvoering van deze ambities vaak nog onvoldoende duidelijk. Toch zijn wij tevreden over het feit dat in de begroting veel bedragen en weinig p.m.-posten, zijn opgenomen. Ook al betreft dit veelal zogenaamde normbedragen. Deze normbedragen kunnen/zullen in de daadwerkelijke uitvoering echter afwijken van de uiteindelijk benodigde gelden. Want het is te voorzien dat bepaalde projecten met meerkosten geconfronteerd gaan worden. Een voorbeeld waarin we dit terugzien is de bouw van drie nieuwe scholen. De opgenomen normbedragen en financiële middelen blijken ontoereikend. Immers deze normbedragen zijn 40% te laag vastgesteld. Daarbij komt nog de stijgende bouwkosten. Deze meerkosten zijn niet opgenomen in de begroting en deze voorbeelden zullen zich waarschijnlijk meer voordoen de komende periode. Daarom zal Gemeentebelangen per uitvoeringsprogramma, welke ter goedkeuring aangeboden wordt, de bijbehorende kosten beoordelen op zijn merites, tegen de achtergrond van de gehele begroting. Voor Gemeentebelangen is hierbij leidend de antwoorden op de vragen: wat, hoe, kosten en resultaat?
De opgestelde programma’s kunnen inhoudelijk gevolgd worden door middel van concrete (beleids)indicatoren. Hierdoor kan beoordeeld worden of de gestelde doelen daadwerkelijk bereikt worden. Gemeentebelangen wil daarom SMART-geformuleerde doelstellingen en indicatoren opnemen in de verschillende programma’s (Dus Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden). College en raad dienen hiervoor nog een verdiepingsslag te maken. Wij zien de uitnodiging dan ook graag tegemoet.
Programma’s in de praktijk
Zoals reeds aangegeven laat de begroting mooie cijfers zien met mogelijkheden te investeren. In de uitvoeringsprogramma’s wordt hier ook daadwerkelijk inhoud aan gegeven. Denk hierbij aan de centrumvisie Roden met bijbehorend plan voor het openbaar vervoer (HOV), duurzaamheid met proefgebieden van integrale wijkvernieuwing in Norg en Roderwolde, een sportaccommodatieplan (ISAP), de bouw van nieuwe scholen (IHP) en aan een vernieuwde gemeentewerf en brengstation. Gemeentebelangen juicht deze investeringen toe. Immers deze dragen bij aan de verdere ontwikkeling van Noordenveld, zodat het hoge voorzieningenniveau op peil blijft en wordt doorontwikkeld.
Openbaar vervoer (HOV) en centrumontwikkeling
Gemeentebelangen is van mening dat er naast de beschikbaar gestelde gelden vanuit de centrumvisie Roden en Regio, op voorhand geen extra middelen door de gemeente beschikbaar worden gesteld voor de ontwikkeling van het openbaar vervoer (HOV-traject). Zoals eerder aangegeven vragen wij het college daarom het plan hiermee in overeenstemming te brengen en in maart hiervoor een nieuw voorstel voor te leggen binnen deze kaders. Over de centrumontwikkeling hebben we de afgelopen tijd meermaals gesproken en aankomende maand wordt dit onderwerp behandeld in de raadsvergadering. Onze fractie ziet dit proces met vertrouwen tegemoet en wij kijken in beginsel positief naar de voorgestelde onderbouwing van de financiële middelen. Dit onder de afgesproken condities van het samenspel tussen college en raad.
Dorpenfonds
In de begroting is voor deze raadsperiode een dorpenfonds van 1 miljoen euro opgenomen. Heel graag nodigen wij inwoners uit om met goede ideeën en plannen te komen voor hun eigen straat, wijk of dorp. En dat in samenspraak met de gemeente deze projecten worden uitgevoerd om de leefbaarheid te verbeteren. Van Westervelde tot Peizerwold en van Huis ter Heide tot Nietap. Wij verwachten dat het college hier zeer actief mee aan de slag gaat en de verschillende dorpen en inwoners op korte termijn uitnodigt hier mede invulling aan te geven. Graag een reactie van het college hierop.
Dorpsvisies
Naast het hiervoor genoemde dorpenfonds wordt ingezet op het ontwikkelen van verschillende dorpsvisies en centrumplannen. Drie kernen (Norg, Peize en Nieuw Roden) worden hierbij genoemd. Wat zijn de overwegingen geweest voor het bepalen van deze volgorde? Wij gaan hier ook graag met het college over in gesprek.
Woningbouw en procedures
Gemeentebelangen wil inzetten op behoud en vestiging van jonge gezinnen in Noordenveld. Op deze manier komt de leeftijdsopbouw van de inwoners van Noordenveld meer in evenwicht (demografische druk). Ook dienen er voldoende mogelijkheden te zijn voor jong volwassenen om, eventueel na hun studie elders, terug te kunnen keren, in een eigen behuizing, naar Noordenveld. Is het college dit met ons eens en zo ja, hoe anticipeert het college hier concreet op?
Het is Gemeentebelangen al langere tijd een doorn in het oog dat procedures in het kader van ruimtelijke ordening en welstand veel tijd in beslag nemen. Vaak geen maanden maar jaren. Wij zijn verheugd te constateren dat het huidige welstandsbeleid geëvalueerd zal worden. Inmiddels is een zogenaamd bouwteam ingesteld. Wij gaan er dan ook vanuit dat dit tot gevolg zal hebben dat procedures veel minder tijd gaan kosten. Dit dient een van de uitgangpunten van nieuw beleid te zijn, waarbij het ja-tenzij-principe ons erg aanspreekt, hoewel ook hier uiteraard grenzen aan zijn.
Ditzelfde geldt voor de ontwikkeling van bouwlocaties als Peize Zuid, oude postkantoor Roden, Beukenhof, Oude Velddijk Peize en het centrum van Nieuw Roden. Wij constateren dat de ontwikkeling stagneert. Wat gaat het college doen om dit proces geen verdere vertraging op te laten lopen en waar mogelijk te versnellen?
Weerstandsvermogen
Het college stelt voor om het weerstandsvermogen te baseren op een gemiddeld risiconiveau, terwijl op dit moment van het hoogste niveau wordt uitgegaan. Gemeentebelangen is altijd voorstander van een gedegen financieel beleid en wij willen daarom graag van het college vernemen hoe eventuele tegenvallers opgelost gaan worden. Want alle ontwikkelingen en investeringen brengen uiteraard ook extra financiële risico’s met zich mee, nog los van mogelijke onvoorziene risico’s. Kan het college aangeven welke prioriteiten dan gesteld worden of fasering wordt toegepast? Het zal u duidelijk zijn dat Gemeentebelangen terughoudend en huiverig is voor het verlagen van het weerstandniveau.
Rapport Rekenkamer
Gemeentebelangen is best geschrokken van de inhoud van het rapport van de Rekenkamercommissie, inzake de informatieveiligheid. Een zeer belangrijk item. Ook het feit dat het college tot op heden, kennelijk ondanks hiervoor een paar keer uitgenodigd te zijn, niet heeft gereageerd op de uitkomsten, bevreemd ons. Inmiddels is toegezegd dat deze reactie op korte termijn zal volgen, maar dit neemt ons gevoel hierover niet weg. Dit onderwerp zal met grote voortvarendheid dienen te worden opgepakt en gemeentebelangen wenst over de voortgang periodiek geïnformeerd te worden. Graag reactie van het college hierop.
ICT-omgeving
Het college benoemt benodigde extra menskracht in het kader van de ICT omgeving. Het gaat dan om 2 fte’s, ten behoeve van beheeraspecten en op te zetten beleid. Gemeentebelangen gaat ervan uit dat de quick scan gemaakt door de rekenkamercommissie, wordt meegenomen in het te vormen overkoepelende ICT-beleid en dat er geen “dubbeling” van werkzaamheden plaatsvindt. Zoals Gemeentebelangen eerder heeft aangegeven zien wij graag een plan tegemoet waarin de huidige en toekomstige situatie in beeld worden gebracht en waar planmatig de benodigde investeringen en de adequate bezetting worden beschreven. Graag reactie van het college.
Dienstverlening
De dienstverlening van de gemeente Noordenveld wordt onder de loep genomen. Ook Gemeentebelangen bereiken regelmatig klachten en opmerkingen over de dienstverlening. Wij zijn met het college van mening dat de inwoner centraal dient te staan in de dienstverlening en dat de organisatie dit te allen tijde als uitgangspunt dient te hebben. De dienstverlening dient dan naar onze mening verder ontwikkeld te worden door de bril van de inwoner. Immers hij/ zij staat centraal. De organisatie is ondergeschikt aan dit principe. Welke visie heeft het college hierop?
Sportaccommodaties
In het coalitieakkoord wordt veel aandacht besteed aan sport en bewegen, en in het bijzonder aan een integraal sport accommodatie plan (ISAP). Onderdeel hiervan is het toekomstbestendig maken van de accommodaties qua nieuwbouw en de aanleg van kunstgras. Samenwerkingsverbanden kunnen hier onderdeel van uitmaken. Wat is de visie van het college op dit punt van samenwerking? Zijn er al concrete voorbeelden? Of wordt dit vanuit de sturing geopperd?
Vitale Vakantieparken
Gemeentebelangen is positief over de aanpak van Vitale Vakantieparken. De expeditie Norgerduinen, als onderdeel van deze aanpak, kan op een breed draagvlak rekenen. In de begroting van 2019 is, naast de bijdrage voor de provinciale Task Force, een eenmalig bedrag van 1,25 miljoen euro opgenomen om verdere invulling te geven aan deze aanpak. Dit bedrag lijkt voor het overgrote deel bestemd te zijn voor personele bezetting, wat ongeveer neer zal komen op 5 fte op jaarbasis. Dit lijkt erg veel, en we zijn dan ook zeer benieuwd naar de onderliggende argumentatie en de taakstelling van deze inzet. Graag een nadere onderbouwing van het college.
Jeugdraad
In het coalitieakkoord is de instelling van een jeugdraad mét eigen budget en mandaat opgenomen. Wij zijn van mening dat dit onderwerp een meer voortvarende aanpak verdient en dat op korte termijn, dus al dit jaar, de nodige actie dient te worden ondernomen. Graag vernemen we uw reactie hierop.
Personele organisatie
Onze accountant heeft gerapporteerd over de personele organisatie. Deze rapportage is duidelijk en de formele verantwoording is in orde. Daarnaast zijn er aanbevelingen gedaan op het gebied van de personele ontwikkeling. Diverse ontwikkelingen zijn in gang gezet en dat verheugt ons. Wel willen we periodiek op de hoogte worden gehouden van de stand van zaken op dit gebied. Graag een toezegging van het college hierop.
Begrotingskaders 2010
In de begroting wordt, op pagina 154/155, gerefereerd aan kaders. Ook wordt een aanvullend kader genoemd en deze slaat terug op kaders welke zijn aangegeven tijdens de begrotingsprocedure van 2010, en welke nog steeds actueel zouden zijn. Graag willen we van het college een duiding van deze tekst.
Zomerhuisje personeelsvereniging
De aankoop van de grond waarop het zomerhuisje van de personeelsvereniging op Terschelling staat, bevreemdt ons. Op jaarbasis bedraagt de erfpachtcanon 1750 euro. Nu wordt voorgesteld deze grond (ongeveer 600 m2) aan te kopen voor € 200.000. Wij vragen ons af of hiervoor een noodzaak bestaat? Dit in het licht bezien van de informatie op de website van Staatsbosbeheer waar gesproken wordt over redelijke overgangstermijnen en bedragen.
Politiebureau
In de vorige raadsperiode is meermaals gesproken over het behoud van een politiebureau in onze gemeente. Gemeentebelangen wil het politiebureau in het kader van veiligheid en toegankelijkheid absoluut handhaven. Wat is de stand van zaken?
Ten slotte
Voorzitter, wij wonen in een prachtige gemeente. Een gemeente die zich kenmerkt door sterke sociale structuren, een bloeiend verenigingsleven, een krachtige economie en een uitzonderlijke natuur. Het samenspel van deze factoren maakt Noordenveld tot een bijzondere gemeente met een gunstige ligging binnen de noordelijke driehoek Assen, Drachten en Groningen. Voor Gemeentebelangen is de leefbaarheid van onze gemeente van levensbelang. Wij zullen dan ook altijd streven naar een juiste balans qua investeringen binnen onze gemeente, zodat het hoge voorzieningenniveau in de kernen behouden blijft en wordt verstevigd.
De op het oog abstracte ontwikkelingen, moeten naar onze mening samen met inwoners worden vertaald naar echte veranderingen in de eigen wijk en straat.
De landelijk gezonde economie, biedt de al in gang gezette ontwikkelingen een vruchtbare voedingsbodem om verder te bouwen aan een gemeente met 26 krachtige dorpen. Maar voorzitter, uitdagingen blijven er zeker. En deze uitdagingen gaan wij als Gemeentebelangen met het volste vertrouwen tegemoet.
Tot zover in eerste (schriftelijke) termijn.
Namens de fractie van Gemeentebelangen Noordenveld,
Rikus Koopman, fractievoorzitter
